Hôm nay mình muốn chia sẻ hành trình thử dạy tiếng Anh cho cụ ông cụ bà ở ngay phố cổ Hà Nội. Kết quả bất ngờ lắm, mà chắc nhiều người đang loay hoay giống mình lúc đầu.
Bắt đầu từ một bãi chiến trường…
Hồi tháng trước, mình nhận dạy kèm cho bác Tám, 67 tuổi, con bác muốn bác biết tí tiếng Anh để đi du lịch với cháu ngoại. Mở sách giáo trình in đẹp, giấy trắng tinh, chữ nhỏ li ti. Dạy được 10 phút thì thấy mặt bác Tám đờ đẫn ra. “Chú ơi, bác nhìn chữ nó loạn hết cả lên, với lại mấy cái này… bác học xong chắc quên sạch”.
Rút kinh nghiệm ngay lập tức:
- Sách vở đẹp = thảm họa: Người lớn tuổi mắt kém, chữ in nhỏ màu mè chỉ làm hoa mắt. Giáo trình dành cho sinh viên? Thôi, bỏ đi.
- Ép ngồi bàn học 45 phút? Ép dễ gãy. Bác Tám ngồi được 20 phút đã lắc đầu kêu “chú cho bác đứng dậy đi lại tí”.
Mò mẫm tìm cách và vấp tiếp
Thế là nghĩ ra chiêu: Học qua bài hát tiếng Anh cũ! Bà con mình quen hát “Happy Birthday”, “Jingle Bells” mà. Nghĩ bụng: Nghe quen tai, dễ nhập tâm. Bật YouTube lên cho bác Tám nghe bản “Yesterday” của The Beatles. Mới câu đầu “Yesterday, all my troubles seemed so far away…” thì bác ngắt ngang: “Chú ơi, nó hát nhanh quá, bác nghe không kịp! Giống như kiểu chạy xe máy tốc độ ấy”.
Đúng là cái gì cũng phải vừa sức. Bác Tám đã chậm nghe ngoại ngữ, bắt nghe tốc độ bản gốc là tự giết nhau.
Gỡ rối từng tí một – 4 bí kíp nảy sinh
Ngồi suy nghĩ, nhìn bác Tám băn khoăn, mình quyết định thay đổi chiến thuật. Lộ trình mới hình thành từ thực tế:
- Mẹo 1: Thị giác không, thính giác vừa đủ: Bỏ sách đi. In thật to chữ, thật đậm trên tờ A4, chỉ 1-2 câu thôi, tập trung học MỘT từ/cụm từ mỗi ngày là đủ mệt rồi. Ví dụ: Hôm nay chỉ học “HELLO” và “HOW ARE YOU?”.
Học xong, gợi chuyện: “Sáng nay bác gặp bà hàng xóm, bác nói How are you? chưa?”.
- Mẹo 2: Bẻ nhỏ thời gian: Ép ngồi học cả tiếng? Éc. Chia ra nhiều lần trong ngày, mỗi lần 5-10 phút, khi nào thấy thoải mái thì học. Đang rửa bát cũng có thể ôn lại: “Cái này gọi là gì nhỉ? Plate… Plate…”.
- Mẹo 3: Học cái gần gũi trước: Bỏ ngay mấy chủ đề “trên trời” kiểu “business meeting”. Học cái ngay trước mắt: cái bát (bowl), con mèo (cat), đi chợ (go to market), cái gạo (rice). Gắn tiếng Anh vào chính đời sống hằng ngày ở ngõ nhỏ Hà Nội của bác. Bác Tám thích nhất phần này vì “đi chợ cầm quả cam lên biết nói Orange liền”.
- Mẹo 4: Kết hợp âm nhạc, nhưng phải đúng kiểu: Không phải nhạc trẻ sôi động. Tìm bản nhạc có lời CHẬM RÃI, rõ từng từ, nhịp dễ nhớ. Hoặc tốt nhất, mình tự đọc chậm, to, rõ ràng và ghi âm lại cho bác nghe lúc rảnh. Kiên trì chỉ nghe đi nghe lại 1 đoạn ngắn cho thật quen tai.
Kết quả sau 3 tuần vật lộn
Hôm qua, bác Tám đi dạo công viên Thống Nhất, có ông Tây hỏi đường về phố Lò Đúc. Bác cười tít mắt nói: “Hey you! Lò Đúc? Go… straight!” rồi chỉ tay. Ông Tây nhìn bác ngơ ngác nhưng bác khoe rối rít: “Ít ra bác nói được mấy từ, nó hiểu đấy chú!”. Mừng nhất là bác giờ không còn bảo “già rồi học đếch được” nữa. Vẫn chậm, vẫn quên nhiều, nhưng thấy bác háo hức.
Tự rút ra: Dạy người lớn tuổi ở Hà Nội hay ở đâu cũng thế, đừng bắt học theo cách của người trẻ. Quan trọng là kiên nhẫn + vừa sức + học từ chính cuộc sống đang diễn ra quanh họ. Bỏ hết cầu kỳ, tập trung vào sự thoải mái và niềm vui nho nhỏ khi nói được vài từ, thế là đủ làm động lực để tiếp tục rồi.
Leave a Comment