Chào mọi người, hôm nay tôi muốn kể lể chút về cái hành trình mà tôi vật lộn với cái gọi là bảng phiên âm tiếng Anh. Nói thật là hồi đó tôi phát âm tiếng Anh phải gọi là “nghe chỉ muốn tắt đài”. Cứ thấy chữ nào là đọc theo kiểu tiếng Việt mình phiên ra, nên nhiều khi nói mà Tây nó cứ ngơ ngác, còn mình thì quê không để đâu cho hết.
Cú sốc đầu đời và quyết tâm “cải tà quy chính”
Nhớ có lần đi phỏng vấn xin việc, gặp ông sếp người nước ngoài. Tôi cũng chuẩn bị kỹ lắm, nào là giới thiệu bản thân, nào là kinh nghiệm làm việc. Đến lúc nói, tôi thấy mặt ông ấy cứ đăm chiêu, thỉnh thoảng lại “pardon me?”. Lúc đó tôi chỉ muốn độn thổ. Về nhà soi gương, tự thấy mình cũng đâu đến nỗi nào mà sao tiếng Anh nó lại “phèn” thế không biết. Thế là tôi quyết tâm, phải làm sao cho cái giọng mình nó đỡ “quê” hơn.
Nghe thiên hạ đồn đại về cái bảng phiên âm IPA (International Phonetic Alphabet) gì đó thần thánh lắm, bảo là biết cái đó thì phát âm chuẩn không cần chỉnh. Tôi cũng hăm hở đi tìm hiểu.
Lần đầu gặp “người lạ” và những ngày tháng mông lung
Trời ơi đất hỡi! Lúc mở cái bảng đó ra, tôi thật sự hoang mang. Toàn ký tự gì đâu không à, ngoằn ngoèo, khó nhớ, nhìn như mật mã của người ngoài hành tinh vậy. Nào là /ɪ/, rồi /iː/, rồi /e/, rồi /æ/, /ə/, /ɜː/, /ɒ/, /ɔː/, /ʊ/, /uː/… Ôi thôi, nhìn một hồi là thấy trời đất quay cuồng. Tôi tự hỏi, mấy cái ký hiệu này thì liên quan gì đến cách mình nói chữ “hello” hay “goodbye” nhỉ? Thật sự là nản toàn tập.
Ban đầu, tôi cũng thử học vẹt. In cái bảng đó ra, dán khắp nhà, từ phòng ngủ tới nhà vệ sinh. Nhưng mà chữ thì vẫn là chữ, ký hiệu vẫn là ký hiệu, nó không tự dưng chui vào đầu mình được. Tôi nhận ra là nếu chỉ nhìn không thôi thì cũng như không. Phải có cách nào đó thực tế hơn.
Hành trình “lọ mọ” tìm đường cứuの発音
Thế là tôi bắt đầu mò mẫm. Tôi làm theo mấy cách này, thấy cũng có chút hiệu quả, chia sẻ lại với mọi người:
- Tìm thầy trên mạng: Tôi lên YouTube, tìm mấy video dạy phát âm của người bản xứ. Xem họ chu mỏ, trợn mắt, uốn lưỡi như thế nào để ra được cái âm đó. Có nhiều kênh dạy rất chi tiết, từ cách đặt lưỡi, hình dáng môi, luồng hơi đi ra sao. Tôi cứ bắt chước theo, dù ban đầu trông hơi buồn cười.
- Từ điển là bạn: Hồi đó tôi lười tra từ điển lắm, nhưng từ khi quyết tâm sửa phát âm, cuốn từ điển (loại có phiên âm) trở thành vật bất ly thân. Cứ học từ mới nào, việc đầu tiên là nhìn vào cái dòng chữ nhỏ nhỏ ghi phiên âm ngay bên cạnh. Rồi cố gắng đọc theo cái phiên âm đó chứ không đọc theo mặt chữ nữa.
- Ghi âm giọng nói “trời phú”: Cái này hơi ngại nhưng mà hiệu quả bất ngờ. Tôi tập đọc một đoạn văn ngắn, ghi âm lại, rồi nghe. Trời ơi, nhiều lúc nghe lại mà không nhận ra giọng mình. Mới biết là mình phát âm sai bét nhè những chỗ nào. Rồi lại sửa, lại ghi âm, lại nghe. Cứ lặp đi lặp lại như vậy.
- Luyện nghe và nhại lại: Tôi chọn mấy đoạn hội thoại ngắn, đơn giản, có người bản xứ nói. Nghe đi nghe lại nhiều lần, rồi cố gắng nhại lại y chang cái ngữ điệu, cách nhấn nhá của họ. Cái này giúp mình quen với dòng chảy tự nhiên của tiếng Anh.
Thành quả “nhỏ nhoi” và những thay đổi bất ngờ
Sau một thời gian kiên trì, tuy không phải là ngày một ngày hai, tôi bắt đầu thấy có sự khác biệt. Phát âm của tôi đỡ “phang ngang” hơn hẳn. Dù chưa thể nào chuẩn 100% như người bản xứ được, nhưng ít nhất thì khi nói, người ta cũng hiểu mình đang nói cái gì. Quan trọng hơn là tôi thấy tự tin hơn hẳn khi giao tiếp bằng tiếng Anh.
Cái bảng phiên âm tiếng Anh lúc đầu nhìn thì đáng sợ thật đấy, nhưng khi mình chịu khó tìm hiểu và thực hành từ từ, thì nó lại trở thành công cụ cực kỳ hữu ích. Nó giống như tấm bản đồ giúp mình định hướng được cách phát âm cho đúng vậy.
Nói chung, hành trình nào cũng có khó khăn, nhưng mà cứ đi rồi sẽ đến. Ai mà đang gặp vấn đề với phát âm thì cứ thử tìm hiểu về bảng phiên âm xem sao. Biết đâu lại tìm thấy “chân ái” như tôi thì sao! Chúc mọi người thành công nhé.
Leave a Comment