Chào mọi người, hôm nay tôi lại ngoi lên chia sẻ chút kinh nghiệm thực tế của mình đây. Lần này là về cái bảng chữ cái phiên âm tiếng Anh, hay còn gọi là IPA ấy. Nói thật là hồi đầu nhìn vào nó, tôi thấy hoa cả mắt, chóng cả mặt luôn ấy.
Ngày xưa đi học, thầy cô cũng dạy qua loa, rồi mình cũng chỉ học vẹt mấy từ đơn giản. Đến lúc nói chuyện với người nước ngoài hay xem phim không sub thì ôi thôi, chữ mình nói ra một đằng, người ta hiểu một nẻo. Nhiều khi cũng ngại, cũng bực mình lắm.
Quyết tâm chinh phục bảng phiên âm
Thế là có một đợt, tôi quyết tâm phải “xử lý” cho bằng được cái bảng này. Không thể để tình trạng “mù chữ phiên âm” kéo dài được nữa. Tôi nghĩ bụng, người ta học được thì mình cũng học được, có gì đâu mà ghê gớm.
Đầu tiên, tôi lên mạng tìm hiểu. Ui giời, tài liệu thì nhiều vô kể, tiếng Anh tiếng Việt đủ cả. Nào là video hướng dẫn, nào là bài viết giải thích. Nhưng mà nhìn chung là rối như canh hẹ, mỗi nơi nói một kiểu, làm mình càng thêm hoang mang.
Sau một hồi mò mẫm, tôi quyết định phải có chiến lược hẳn hoi. Chứ cứ học lan man thì không biết đến bao giờ mới xong. Tôi bắt đầu bằng việc in cái bảng IPA đó ra, một cái bảng đầy đủ các ký tự luôn, dán ngay trước bàn làm việc. Nhìn nó mỗi ngày cho quen mặt đã.
Quá trình thực hành của tôi
Rồi, tôi chia nhỏ ra để học. Chứ ôm một đống vào thì có mà tẩu hỏa nhập ma. Tôi bắt đầu với mấy cái nguyên âm đơn trước: /ɪ/, /e/, /æ/, /ɑː/, /ɒ/, /ɔː/, /ʊ/, /uː/, /ʌ/, /ɜː/, /ə/. Tôi tìm mấy video người bản xứ phát âm từng âm một, rồi mình bắt chước theo. Nghe đi nghe lại, rồi tự ghi âm giọng mình xem có giống không. Quan trọng là phải mở to miệng ra, đừng có ngại. Nhiều lúc thấy mình phát âm buồn cười lắm, nhưng kệ thôi, học mà.
Khổ nhất là mấy cái âm khó như /θ/ với /ð/. Lè lưỡi thụt lưỡi, đặt lưỡi giữa hai hàm răng, thổi hơi ra, muốn trẹo cả quai hàm. Rồi mấy âm rung như /r/ nữa chứ. Tôi phải luyện đi luyện lại, xem kỹ khẩu hình miệng của người ta trên video.
Xong đám nguyên âm đơn, tôi chuyển qua nguyên âm đôi: /eɪ/, /aɪ/, /ɔɪ/, /əʊ/, /aʊ/, /ɪə/, /eə/, /ʊə/. Mấy cái này thì là ghép hai nguyên âm đơn lại thôi, nhưng cũng phải để ý cách lướt âm cho nó mượt.
Cuối cùng là đám phụ âm. Cái này thì cũng nhiều, nào là /p/, /b/, /t/, /d/, /k/, /g/, rồi /f/, /v/, /s/, /z/, /ʃ/, /ʒ/, /h/, /m/, /n/, /ŋ/, /l/, /w/, /j/. Mỗi âm tôi cũng tìm video nghe rồi bắt chước. Tôi còn lấy mấy từ đơn giản có chứa âm đó ra để luyện đọc nữa.
- Bước 1: Nhận mặt ký tự và âm thanh cơ bản của nó.
- Bước 2: Xem video người bản xứ phát âm, chú ý khẩu hình miệng.
- Bước 3: Tự mình tập phát âm, ghi âm lại để so sánh.
- Bước 4: Tìm các từ có chứa âm đó để luyện tập trong ngữ cảnh.
Cứ thế, mỗi ngày tôi dành ra khoảng 30 phút đến 1 tiếng để “vật lộn” với cái bảng này. Tôi còn tải mấy cái app học phát âm về điện thoại nữa, rảnh lúc nào là lôi ra nghịch lúc đó.
Kết quả và chia sẻ thêm
Dần dần, tôi cũng nắm được kha khá. Giờ nhìn vào phiên âm của một từ là tôi có thể hình dung được cách đọc, tuy chưa chuẩn 100% như người bản xứ nhưng cũng đỡ hơn hồi xưa nhiều lắm. Cái quan trọng tôi nhận ra là không chỉ học thuộc mặt chữ, mà phải liên kết nó với âm thanh thực tế. Phải nghe nhiều, bắt chước nhiều, và đừng sợ sai.
À, còn một cái nữa là tôi cố gắng áp dụng nó vào việc tra từ điển. Mỗi khi học từ mới, tôi đều nhìn vào phần phiên âm của nó và cố gắng đọc theo. Lâu dần thành quen.
Nói chung, quá trình này cũng gian nan phết đấy, không phải ngày một ngày hai là xong đâu. Nhưng mà kết quả thì cũng đáng. Giờ tôi tự tin hơn khi nói tiếng Anh, dù vẫn còn phải cải thiện nhiều. Ít ra thì cũng không còn “sợ” cái bảng phiên âm nữa rồi.
Đấy, kinh nghiệm thực tế của tôi là thế. Hơi vất vả tí nhưng mà rất đáng để đầu tư thời gian. Ai đang vật lộn với phát âm thì thử cách của tôi xem sao nhé! Chúc mọi người thành công!
Leave a Comment