Hôm nay mình ngồi uống trà với bác hàng xóm, bác ấy thở dài bảo “Già rồi mà tập tành tiếng Anh như đánh vật”. Nghe xong mình giật thót tim vì mấy năm trước chính mình cũng như vậy. Để các cụ không đi vào vết xe đổ, chốc nữa mình kể lại nguyên con đường học giao tiếp đầy sạn của bản thân.

Mở đầu toang hoang vì tôi chủ quan
Hồi 52 tuổi quyết tâm học giao tiếp, tôi tặc lưỡi nghĩ “Có gì đâu mà lo”. Thế là nhảy bổ vô mấy app học từ vựng, ngày đêm chép đầy hai cuốn sổ chữ nghĩa. Được ba tháng thì hăm hở đăng ký buổi trao đổi với tình nguyện viên nước ngoài. Lúc bác tây hỏi “How are you doing?” tôi nhoẻn miệng đáp lại “I am library!” do nhớ nhầm “fine” và “library” phát âm gần giống. Thấy bác tây nén cười mà mặt tôi nóng ran.
Ba cái bẫy khiến người lớn vấp té
Thứ nhất: Ép tai nghe tiếng bồi
Thấy clip trên mạng bảo “Phải nghe thật nhiều”, thế là tôi cắm tai nghe cả tiếng đồng hồ mỗi ngày. Kết quả? Nghe BBC phát thanh viên nói như súng bắn thì chỉ kịp nhận diện được vài từ “hello”, “thank you”. Xong tự dằn vặt “chắc tai mình lão hóa rồi”. Sau mới vỡ lẽ, toàn nghe tiếng Anh địa phương xứ nào cũng có mà không chọn giọng chuẩn trước.
Thứ hai: Khư khư dịch từng chữ Việt-Anh
Có hôm tôi muốn khoe với hàng xóm “Con gái mới mua cho cái váy đẹp lắm”. Ngồi lẩm nhẩm dịch “váy” là “dress”, “mua” là “buy”, ghép thành “My daughter buy me dress beautiful very!” Người nước ngoài gật gù hỏi lại “She bought chicken for you?” Té ra do phát âm “dress” thành “chicken” do khẩu hình miệng sai. Làm đối phương tưởng con gái tôi mua gà về nấu ăn!

Thứ ba: Trốn tránh nói thực tế
Cả tháng trời tôi chỉ dám luyện nói một mình trong phòng. Đến lúc ra sân bay đưa đón khách nước ngoài công ty, tôi vẫn lẩm bẩm câu giới thiệu đã học thuộc. Khi tình nguyện viên hỏi sang chuyện thời tiết, tôi đơ người như gỗ vì chỉ chuẩn bị mỗi kịch bản “Hello I am…”. Kết cục đứng hình đến mức bác tây phải vỗ vai hỏi “Are you OK?”
Cái kết có hậu từ vết xe đổ
Giờ đây sau nhiều lần té sấp mặt, tôi đúc kết được ba quy tắc sống còn:
- Phải bắt đầu với giọng đọc CHẬM, RÕ như giáo viên tiểu học thay vì nhảy vô bản tin tốc độ
- Luyện phát âm bằng cách nhại theo video có khẩu hình miệng – quay gương tự kiểm tra
- Đi học nhóm mỗi tuần để bị “bắt nói” thay vì trốn trong phòng học vẹt
Vài ngày trước khi gặp lại vị khách nước ngoài năm xưa, tôi nói vọt lên “Last time I said chicken, but now it’s dress!” rồi chỉ vào chiếc váy mới. Ông khách cười rũ rượi gật đầu “I remember your chicken dress!” Thành thật mà nói, người lớn học ngoại ngữ đôi khi chấp nhận vài cái sạn biết đâu thành gia vị vui vẻ, miễn đừng để sai lầm cản bước là được.
Leave a Comment