Khởi đầu: Ý tưởng dễ mà thực tế đầy gai
Thằng cháu nó xin học tiếng Anh, mình nghĩ “Ôi dễ ợt, chú dạy cho!” mà không ngờ vấp đủ thứ sai lầm ngớ ngẩn. Ban đầu, cứ nghĩ người mới học thì cho đọc nhiều, học ngữ pháp dữ là được. Sai bét!
Lần đầu lên lớp: Thảm hoạ không ngờ
Tôi lôi cuốn Cambridge ra, bắt đầu giảng thì hiện tại đơn này, quá khứ đơn nọ. Được 15 phút thấy cháu ngồi trơ mắt ra, mặt như tượng sáp. Tôi hỏi “Hiểu không?” thì gật đầu lia lịa, nhưng đưa ví dụ bảo làm thử thì… im phăng phắc. Nhìn ánh mắt lờ đờ, tôi tự hỏi “Mình dạy cái quái gì thế này?”
Lục lọi sai lầm kinh điển
Ngồi suy ngẫm, tôi nhận ra mắc toàn lỗi căn bản:
- Nhồi ngữ pháp trước tiên: Cứ như đổ xi măng vào đầu người ta, khô cứng luôn.
- Quên mất PHÁT ÂM: Dạy từ “hello” mà không chỉ cách mở miệng, đặt lưỡi, nên cháu đọc thành “hè lô” nghe phát giận.
- Không cho nói từ đầu: Toàn bắt nghe với ghi chép, tay chân không động đậy.
- Dùng tài liệu khô như ngói: Sách giáo khoa toàn chữ là chữ, nhìn mà muốn ngủ.
Sửa sai từng bước một
Tôi lục youtube tìm video phát âm cơ bản. Thấy kênh của cô Rachel dạy miệng bà ấy thế nào, lưỡi đặt đâu rõ mồn một. Thế là bắt chước:
Mỗi buổi học, dành 15 phút nhìn gương tập phát âm trước. Cái miệng méo xẹo, cười muốn đứt ruột nhưng hiệu quả thật. Thấy cháu nhại theo băng “what is your name?” mà nghe rõ âm /w/ gió, phấn khích muốn khóc.
Bỏ ngữ pháp khó sang bên, tập trung hỏi đáp đơn giản:
- Thay vì giảng thì hiện tại tiếp diễn, đưa luôn câu “What are you doing?” và bảo trả lời “I am…” + động từ đơn giản.
- Tạo tình huống bắt bẻo phải dùng tiếng Anh: “Lấy cho cô cái bút!” để cháu phản xạ “Here is the pen!”.
Vật vã với động lực
Được vài bữa cháu lại uể oải. Ngẫm ra là học một mình buồn chết. Tôi lập nhóm 3 đứa cùng trình độ, có bản là bảo chúng thi nói với nhau. Lúc đầu ngượng chín người, dần thấy cười rúc rích khi bạn nói sai, tự khắc sửa cho nhau. Cái tôi thằng bé lớn lắm, không chịu thua bạn nên càng cố.
Thay sách giáo khoa bằng thẻ hình ảnh tự làm, dính khắp nhà. Đi tắm thấy hình quả táo dán cửa, tự khắc nhớ “apple”. Vừa rẻ tiền vừa hiệu quả bất ngờ.
Túm cái váy lại
Giờ thì tôi rút ra mấy cái cần TRÁNH bằng máu:
- Đừng học như con vẹt: Ngữ pháp cao siêu không quan trọng bằng nói được câu đơn giản.
- Phát âm phải dạy NGAY từ đầu: Để sai thành quen sửa lại khổ hơn đi đốt đền.
- Phải có bạn đồng hành: Một mình chán lắm, cần người cùng trình độ thi đua.
- Học mà không chơi đứt dây động: Ghép với trò chơi, hình ảnh, bắt học thôi là hỏng.
Tóm lại, người mới như tờ giấy trắng, dạy SAI cái gì là hằn lên đó. Cứ chậm mà chắc, tập nói nhiều hơn viết, phát âm chuẩn hơn ngữ pháp hay. Thấy thằng cháu bây giờ bi bô “How are you?” không còn ngọng nghịu, cái tôi nó phổng phao hơn – đúng là thành quả hơn hết thảy sách vở viển vông!
Leave a Comment