Chào cả nhà, hôm nay tôi lại lọ mọ với cái bài ‘A Closer Look 1’ của Unit 12 tiếng Anh lớp 8 đây các bác ạ. Nói thật là mỗi lần soạn hay chuẩn bị mấy cái này cho bọn nhỏ ở nhà là y như rằng cũng có chuyện để kể. Nên nay tôi chia sẻ lại quá trình thực tế của mình, hy vọng giúp được ai đó đang thấy hơi rối nhé.
Bắt tay vào việc, mở sách ra xem xét
Đầu tiên, như thường lệ, tôi lật ngay cái trang Unit 12, phần ‘A Closer Look 1’ trong sách giáo khoa của con. Mắt liếc qua một lượt xem nó có những mục nào, từ vựng ra sao, ngữ pháp có gì đặc biệt không. Cái bài này chủ đề là ‘Life on other planets’, nghe thì hấp dẫn đấy nhưng từ vựng thì cũng khoai phết.
Tôi thấy phần này tập trung chủ yếu vào:
- Từ vựng liên quan đến không gian, hành tinh, người ngoài hành tinh.
- Phát âm mấy cái âm cuối /s/, /z/, /ɪz/ (cái này thì quen rồi nhưng vẫn phải nhắc lại).
Nhìn sơ qua là thấy có mấy từ mới mà bọn trẻ dễ đọc sai hoặc không hiểu nghĩa nếu chỉ nhìn mặt chữ. Ví dụ như “astronaut”, “UFO”, “alien”, “spacecraft” rồi “solar system” các kiểu.
Chuẩn bị “đồ nghề” và chiến thuật
Xong màn ngó nghiêng, tôi bắt đầu chuẩn bị “tài liệu” hỗ trợ. Đơn giản thôi, không có gì cao siêu đâu:
- Một tờ giấy nháp để ghi lại mấy từ khó, hoặc mấy ý tưởng để giải thích cho dễ hiểu.
- Cái điện thoại để tra từ điển Anh-Việt nếu cần, hoặc cho nó nghe phát âm mẫu nếu mình đọc mà nó vẫn ngơ ngác.
Chiến thuật của tôi là đi từ từ, không nhồi nhét. Bọn trẻ mà, ép quá nó sợ, nó chán là coi như công cốc.
Đầu tiên, tôi sẽ cho nó đọc to từng từ mới trong sách. Chỗ nào sai thì mình sửa nhẹ nhàng. Tôi hay bảo: “Con nghe ba/mẹ đọc lại từ này nhé, rồi con đọc theo”. Cứ lặp đi lặp lại vài lần là ổn.
Sau đó, với mỗi từ, tôi cố gắng giải thích nghĩa một cách đơn giản nhất, hoặc cho ví dụ thực tế. Ví dụ từ “astronaut”, tôi sẽ nói: “Đây là chú phi hành gia, người bay vào vũ trụ đó con”. Có khi tôi còn làm vài động tác bay bay cho nó thêm phần sinh động, hơi lố tí nhưng bọn nó thích.
Cái phần phát âm /s/, /z/, /ɪz/ thì đúng là “kinh điển”. Tôi lại lôi mấy cái quy tắc cũ ra nhắc lại. Cái nào kết thúc bằng âm gì thì thêm /s/, âm gì thì thêm /z/, âm gì thì thêm /ɪz/. Rồi tôi lấy ví dụ ngay trong bài, ví dụ từ “planets” đọc là /s/ ở cuối, “aliens” cũng là /s/, còn “watches” thì là /ɪz/. Cứ chỉ tận tay, day tận trán vậy đó.
Thực hành và những tình huống “dở khóc dở cười”
Đến đoạn thực hành bài tập trong sách. Cha mẹ ơi, cũng có lúc nó làm mình muốn “tăng xông”.
Bài đầu tiên thường là nối từ với tranh hoặc nghĩa. Cái này thì còn dễ thở. Nó nhìn tranh, đoán từ, mình gợi ý thêm chút là xong.
Nhưng đến bài điền từ vào chỗ trống, hay bài chọn đáp án đúng dựa vào phát âm, là bắt đầu có “biến”. Có khi nó chọn đại, có khi nó ngồi cắn bút suy nghĩ mãi không ra. Những lúc như vậy, tôi lại phải kiên nhẫn giải thích lại. “Con nhớ lại xem từ ‘spacecraft’ nghĩa là gì nè? Cái câu này nó nói về cái gì? Vậy mình điền từ nào hợp lý?”.
Có một lần, dạy từ “UFO” (Unidentified Flying Object – Vật thể bay không xác định). Tôi giải thích xong, nó hỏi lại: “Vậy nó có giống cái đĩa bay trong phim hoạt hình không ba/mẹ?”. Ừ thì cũng na ná, giải thích sao cho nó hình dung được là được.
Rồi cái phần phát âm, mặc dù đã nhắc quy tắc rồi đó, nhưng nhiều khi nó vẫn đọc theo bản năng. Mấy từ có đuôi “ce”, “se” như “space”, “house” thì dễ thành /sɪz/ hoặc /zɪz/ lắm. Lại phải chỉnh từng li từng tí. Mệt nhưng mà vui, vì thấy nó tiến bộ.
Kết quả và chút suy ngẫm
Sau khoảng một tiếng, có khi hơn, vật lộn với đống từ vựng và bài tập, thì mọi thứ cũng dần vào quỹ đạo. Con bé/thằng bé nhà tôi cũng nắm được cơ bản các từ mới, phát âm cũng đỡ “trật nhịp” hơn nhiều.
Quan trọng nhất là tôi thấy nó không còn sợ cái phần ‘A Closer Look 1’ này nữa. Nó hiểu được bài, làm được bài tập là nó có hứng thú hơn hẳn. Chứ ban đầu nhìn một đống chữ tiếng Anh là mặt nó đã xịu xuống rồi.
Kinh nghiệm rút ra của tôi là:
- Kiên nhẫn là vàng: Dạy học, nhất là ngoại ngữ, không vội được.
- Giải thích đơn giản, trực quan: Dùng hình ảnh, ví dụ gần gũi.
- Thực hành nhiều lần: “Practice makes perfect” mà, cứ lặp đi lặp lại kiểu gì cũng nhớ.
- Tạo không khí vui vẻ: Đừng căng thẳng quá, học mà như chơi thì hiệu quả hơn.
Đấy, toàn bộ quá trình tôi “xử lý” cái phần ‘A Closer Look 1’ của Unit 12 là như vậy đó. Nó không phải là công thức gì cao siêu, chỉ là những gì tôi đã làm thực tế và thấy có chút hiệu quả. Mỗi nhà mỗi kiểu, mỗi đứa trẻ mỗi tính, các bác cứ tham khảo rồi điều chỉnh cho phù hợp nhé. Chúc các bác và các con học tốt!
Leave a Comment